Van Droom naar Document

Ondernemen met impact. Het klinkt als iets voor warmhartige wereldverbeteraars, ver weg van mijn notariskantoor in Goverwelle. Maar vooral het afgelopen jaar zie ik nieuwe initiatieven. Ondernemers gaan niet meer puur voor de winst, maar willen ook goed doen en hun bedrijf vooral ook goed achterlaten. De tijd dat kinderen zonder meer het bedrijf overnemen is al lang voorbij, maar wat dan? We krijgen nu vragen over: Hoe richt je een bedrijf zó in dat winst niet het enige doel is? Hoe borg ik dat mijn missie blijft bestaan, ook als ik er zelf ooit uitstap? Steeds vaker gaat dat gesprek over steward ownership: het idee dat een bedrijf niet bezit is, maar wordt 'gesteward' door mensen die aan de missie zijn verbonden. Een jong team dat duurzaamheid ademt, vraagt hoe ze kunnen voorkomen dat een toekomstige investeerder hun idealen verwatert. Een doorgewinterde ondernemer wil juist zijn levenswerk beschermen tegen overnamekoorts. Maar hoe vertaal je dat in een goede structuur en als het eenmaal staat, hoe bescherm je dat?

Het mooie aan steward ownership is dat het impact concreet maakt. Geen vage beloftes, maar structuren die zeggen: het bedrijf dient de missie, niet andersom. In de praktijk betekent dat stemrecht scheiden van financieel belang, of een stichting aanstellen als beschermer van de bedoeling. Het klinkt misschien technisch — en dat ís het ook —, maar dit is de bodem waarin idealen kunnen wortelen.

Dit klinkt als iets heel vernieuwends, maar eigenlijk bestaat het al heel lang en klinkt het nu nieuw omdat er een mooie naam voor bedacht is. Wist u dat heel veel bedrijven al op een dergelijke manier zijn georganiseerd? Mooie voorbeelden zijn de Efteling en Madurodam, maar ook bedrijven als Remeha en dichter in de buurt De Vries en Verburg zijn 'steward owned'.

Ondernemen met impact is daardoor ook voor mij veranderd: niet langer een trendwoord, maar een manier van kijken. Een herinnering dat elk bedrijf - winstgevend of waardegedreven - begint met een keuze. En dat die keuze in een akte kan worden vastgelegd, zodat ze langer meegaat dan de oprichter zelf. En eerlijk: dat je zelfs in de notarispraktijk een beetje aan de wereld kunt bouwen, vind ik wel een mooie gedachte.